Γ. Η εξέλιξη / 3. Η συνείδηση, ένα μοναδικό εργαλείο

Ως ζωικό είδος, ανάμεσα στις δυνατότητες που έχουμε για μετεξέλιξη, υπάρχει μία που κατέχουμε μόνο εμείς: να μετεξελιχθούμε σε κάτι που θα επιλέξουμε οι ίδιοι.
Αυτήν την δυνατότητα αρεσκόμαστε να την θεωρούμε ως την αυτονόητη και μόνη εκδοχή για το μέλλον μας. Στην πραγματικότητα όμως ήταν και παραμένει η πιο αδύναμη.


Οι επιδόσεις μας στον τεχνικό τομέα δεν έχουν αντίκρυσμα στον τομέα της συνείδησης. Για παράδειγμα, η εξέλιξη της φονικότητας των όπλων μας δεν φέρνει κάτι καινούργιο όπως θα έφερνε, ας πούμε, η επιθυμία μας να τα καταργήσουμε.
Έτσι, στην μέχρι τώρα εξέλιξή μας δεν έχουμε κάνει τίποτα διαφορετικό, ποιοτικά τουλάχιστον, από ό,τι κάνει οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός: αξιοποιούμε το μέγιστο των ικανοτήτων μας ώστε να κυριαρχούμε σε χώρους που ορίζουμε ως ζωτικούς για εμάς[1] προκειμένου να αισθανόμαστε εξασφαλισμένη την επιβίωση και την αναπαραγωγή μας.


Φαινομενικά, η γνώση που αποκτούμε από την ανάπτυξη της τεχνικής είναι ένα εργαλείο που μας διευρύνει ολοένα τους ορίζοντες. Αναμφίβολα, αυτή η γνώση αποτελεί ένα σκαλοπάτι το οποίο μας παρέχει την δυνατότητα περαιτέρω επιλογών. Όπως και για κάθε άλλο σκαλοπάτι που έχουμε αξιοποιήσει μέχρι τώρα, έτσι και για αυτό, αδυνατούμε να γνωρίζουμε με ασφάλεια σε ποια κατεύθυνση μας οδηγεί. Ενδεχομένως, πατώντας σε αυτό το σκαλοπάτι δύο από τις επιλογές που μας δίνονται είναι: είτε να κάνουμε ό,τι κάναμε πάντα, στην ουσία απ' ό,τι διαφαίνεται αυτοκτονώντας, είτε αλλιώς, να ορίσουμε ένα πλαίσιο συνύπαρξης μεταξύ μας και με το περιβάλλον μας, κερδίζοντας χρόνο και μαζί τις νέες δυνατότητες που θα μας προσφέρει ένα ακόμα σκαλοπάτι.

[1] Η ικανότητά μας να ορίζουμε κατά βούληση το τί αντιλαμβανόμαστε ως ζωτικό χώρο, σε συνδυασμό με τις επιδόσεις μας στον τομέα της τεχνολογίας, μάς έχουν καταστήσει το πλέον επικίνδυνο είδος που έχει εμφανιστεί στον πλανήτη, τόσο για τους υπόλοιπους ζωντανούς οργανισμούς όσο και για τον εαυτό μας. Οι επιθυμίες μας συγχέονται με τις ανάγκες μας και διαμορφώνονται σε κάθε κοινωνία μέσα από ένα σύνθετο πλαίσιο το οποίο ορίζεται από την οικονομική και στρατιωτική ισχύ, την παιδεία, τον πολιτισμό, καθώς και τον ψυχισμό ατόμων και ομάδων.

Εικόνες: "The human instinct for growth, development, expansion coming from the person, the tribe, the nation, leads the one body of humanity to fatal antagonisms: a sometimes pleasant and sometimes tragic self-consumption."